عمد اساس و بنای رفتاری تک به تک مردم را تشکیل می دهد، مگر استثنائاتی که این زشتی را آگاهانه از خود زدردهاند. پس شبوهی تولید و مناسبات مبتنی بر آن، در پیدایش و رشد روزافزون این خصیمه تمام جواب نیست؛ کیرم بن مایه ی نخستین آن شمرده شود. در این باره پند و اندرزهایی در ادبیات به طور جسته گریخته آمده است؛ نیز در امثال و حکم شفاهی مردم حرف و سخنهایی شنیده می شود، اما.... اما هنوز این معضل همچون بندی عمیق ترین، رنج بارترین و ذلت بارترین بیماری روحی ملت ما، به صورت سؤالی اساسی و بنیادین، سؤالی که طی بحث و بررسی های عمیق و همدلانه پاسخ روشن - اگرچه دلکزا طلب می کند، عنوان نشده است. به راستی:بخل چیست؟ از کجا می آید؟ چرا در جان مردم ما چنین جاگرفته است؟ و آسیب های آن چیست؟ و چه ها که نیست؟!